Kör mü,görme özürlü mü,görme engelli mi,âmâ mı?

 

 

 

TERMİNOLOJİ SORUNU

KÖR MÜ, GÖRME ÖZÜRLÜ MÜ, GÖRME ENGELLİ Mİ, ÂMÂ MI?

Önce terminoloji sorununu çözelim, yani olayın adını koyalım.

Gözleri görmeyen insana ne denir? Kör, âmâ, görme özürlü, görmez, görme engelli!Bunlardan hangisini kullanmak daha yerinde olur?

Özürlü kelimesinin sözlükteki karşılığı, defolu, ayıplıdır. Ayrıca özür dilemeyi çağrıştırmaktadır. Oysa görmemek kişinin ayıbı ya da kusuru olmadığı gibi, ortada özür dilemeyi gerektiren bir durum da yoktur. Bu nedenle görme özürlü ifadesi aslında uygun bir niteleme değildir.

Âmâ kelimesi de halk dilinde ve hatta basında sıklıkla kullanılmasına karşın, eski ve olumsuz çağrışımlar yapan bir söyleyiş biçimidir.

Bizim tercihimiz kör. Durumu en kısa ve farklı çağrışımlara götürmeden açıklayan tek sözcük budur, bunu kullanmaktan kimse çekinmemelidir. Nitekim bu alanda kurulan örgütler bu kelimeyi tercih etmektedirler, "Körler Derneği, Körler Rehabilitasyon Merkezi" gibi.

Son yıllarda yaygın olarak kullanılmaya başlanan bir söyleyiş de “Görme engelli” ifadesidir. İngilizce karşılığı olan "Visually handicaped"'ten dilimize kazandırılan bu deyim de tercih edilebilir.