SELİM ALTINOK ve KERİM ALTINOK

 16 Ağustos 2002 cuma günü İstanbul'da çok ilginç bir satranç müsabakası vardı.

Türkiye Satranç Federasyonu'nun davetlisi ve Kocaeli Grand Prix turnuvasının şeref konuğu olarak ülkemize gelen Ukraynalı büyük usta Vassily Ivanchuk ile dört görme engelli satranççımız arasında dünyada ilk örneği gerçekleştirilen özel bir maç yapıldı.
O günlerde dünya şampiyonluğu finalini son anda kaybederek birinciliği kaçıran ve 2711 (ELO) puanıyla dünya klâsmanında Kasparov'la birlikte ilk sıralarda yer alan ünlü satranççı, Türkiye Görme Engelliler Millî Takımı'ndan dört oyuncuya karşı aynı anda (simultane) maç yapacaktı.

Bu maçı ilginç kılan şey, Büyük Usta İvanchuk’un görmeyen rakiplerine karşı körleme oynamasıydı!

Bizler Selim ve Kerim Altınok, iki satranççı arkadaşımızla birlikte Swiss Otel’in görkemli salonlarından birinde İvanchuk’la buluştuk. Türkiye Satranç Federasyonu Başkanı Ali Nihat Yazıcı şampiyonu bizlerle tanıştırdı. Hakemler ve basın mensupları da hazırdı.

Büyük usta Türkçe biliyordu, kısa bir sohbetin ardından maç başladı. Biz dört arkadaş masalarımıza yerleşip kabartma satranç takımlarımızı dizdik. İvanchuk önce ceketini çıkardı, sandalyesinin arkasına astı ve tam karşımıza oturdu. Hakem tarafından Gözleri bağlandı, çünkü o görmeden oynayacaktı, aynen rakipleri gibi!

İlk iki masada bizler Selim Altınok ve Kerim Altınok vardık. Diğer masalarda ise Levent Açlan ve Ahmet Üstünel oynuyorlardı. Birimiz hamlemizi tahtada yaptıktan sonra İvanchuk’a söylüyorduk, o biraz düşündükten sonra kendi hamlesini hem de Türkçe notasyonla anons ediyordu. Ardından diğer masanın hamlesini dinliyor ve bu defa kafasında o maçın pozisyonunu değerlendirdikten sonra hamlesini yapıyordu. Gerçekten hiç kolay bir şey değil.

İlginç Bir Satranç Kazası:

Henüz ilk hamleler oynanırken beklenmedik bir şey oldu. İvanchuk Kerim’e karşı imkânsız hamle yaptı. Söylediği hamle tahta üzerinde oynanamıyordu. “Eyvah! Usta bu işin içinden çıkamayacak galiba” diye düşünmeye başlamıştık ki, mesele anlaşıldı. İvanchuk uzun bir “Pardoooon!” çekerek, ilk iki masadaki oyuncuların seslerinin çok benzediğini ve bu nedenle masaları karıştırdığını söyledi. İkiz olduğumuz için gerçekten seslerimiz birbirine benzer, telefonda da herkes karıştırır.

Bunun üzerine birimizin hamlesini İvanchuk’a anons etme işini maçın hakemi Cengiz Keleş üstlendi. Gerçekten bir daha hata olmadı, İvanchuk tıkır tıkır 4 oyunu da sonuna kadar maharetle sürdürdü. Büyük usta bir aralık lavaboya gitmek istedi, ayağa kalktı ancak gözleri bağlı olduğu için yürüyemedi. Biz de kendisine beyaz baston vermeyi teklif edince gülüşmeler bir anda maçın stresini dağıttı.

Her şey bir yana, şampiyonun dört ayrı maçın her hamlede değişen pozisyonlarını zihninde tutması inanılmazdı. İvanchuk Formunun zirvesindeydi, çok hızlı ve rahat oynuyordu. İlk hamlelerde bana bir piyon ikram etti. Ben heyecandan olacak, bunu görmedim, biraz sonra fark ettim ve neden almadım diye çok üzüldüm. Oysa o piyonu almam olacak iş değilmiş. Bunu akşam eve gittiğimde maçı bilgisayara analiz ettirirken anladım. Piyonun verilmesi bir tuzakmış ve alsaymışım maçı birkaç hamle içinde kaybediyormuşum. İvanchuk’un dört masaya karşı körleme simultane verirken rakiplerine bu tür sürprizler hazırlaması ustalığını gösteriyor elbette.

O gün önce Levent, ardından Ahmet, sonra ben ve en son Kerim kaybettik.

Maçtan sonra ustayla sohbet ederken, onun daha önce Lübnan'da dokuz kişiye karşı aynı anda körleme oynadığını öğrendik. Satranç tahtasına hakimiyet, hafıza gücü, konsantrasyon ve ustalık!

Hepsi bir araya gelince İvanchuk ediyor işte! Ne yazık ki o günden elimizde bir hatıra fotoğrafı yok, belki TSF'nin arşivinde bulunabilir.
Oyunlardan sonra şampiyonla “Sesli Dergimiz” için bir röportaj yaptık.
Şimdi satranç geçmişimizde güzel bir anı olan bu heyecanlı partilerin hamlelerini izleyelim. Aşağıdaki linklere tıklayın

Ivanchuk – Kerim Altınok oyununu pgn formatında indirmek için tıklayın.

Ivanchuk – Selim Altınok oyununu pgn formatında indirmek için tıklayın.

GM. Vassily Ivanchuk - Selim Altınok oyununu izlemek için tıklayın

Gm Vassily ivanchuk Kerim Altınok oyununu izlemek için tıklayın